آشنایی با فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو

در رفتگی کشکک زانو چیست؟

کاسه زانو یا کشکک زانو (patella-kneecap) استخوان مثلثی شکل است که در قسمت جلوی مفصل زانو قرار گرفته است و استخوان کنجدی یا سزاموئید نیز نامیده می شود. کشکک زانو بزرگترین استخوان سزاموئید در بدن است. این استخوان به بهبود کشش عضله چهار سر در جلوی ران کمک می کند. کشکک در یک شیار کوچک در انتهای استخوان ران قرار دارد. زمانی که این استخوان به سمت خارج حرکت کند از محل اصلی خود خارج می شود . به این جابه جایی، در رفتگی کشکک زانو گفته می شود که یکی از آسیب های شایع است و فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو یک درمان عالی برای آن می باشد.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی در منزل در کرج برای انواع مشکلات 

دررفتگی کشکک زانو چگونه ایجاد می شود؟

در اثر ضربه مستقیم به زانو، مانند افتادن و یا ضربه زدن محکم به زمین با پا مثلا در حین فعالیت های ورزشی یا رقص باعث می شود کشکک زانو از جای اصلی خود حرکت کند و از محل طبیعی خود به بیرون ساق پا منتقل می شود. به عنوان مثال، اگر در حال فوتبال بازی هستید و پای شما محکم روی زمین کوبیده شده و سپس زانو پیچ خورده است، ممکن است کشکک از حالت خود خارج شده و دچار افتادگی یا در رفتگی شود. یا اینکه ممکن است هنگام پیچ خوردن، کشکک زانو جابجا شود و باعث درد زانو و از بین رفتن عملکرد مناسب زانو می شود. یکی دیگر از دلایل دررفتگی کشکک زانو ضربه شدید به اطراف زانو است. این نیرو می تواند کشکک را از موقعیت خود خارج کند.

گاهی اوقات، عضلات سفت یا ضعیف اطراف زانو و ران ممکن است باعث دررفتگی کامل یا نسبی کشکک شود. سفتی در باند یا تاندون ایلیوتیبیال ممکن است کشکک را به طور غیر طبیعی بکشد. همچنین ضعف در عضله چهار سر ران که موقعیت کشکک را کنترل می کند ممکن است منجر به وضعیت نامناسب کشکک و افتادگی آن شود. فیزیوتراپیست بافت نرم و بافت همبند اطراف زانو را ماساژ می دهد.

انواع دررفتگی های کشکک زانو

دو نوع در رفتگی در بدن انسان وجود دارد: دررفتگی کامل (dislocation) و نسبی (subluxation). دررفتگی کامل زمانی اتفاق می افتد که مفصل از جای خود خارج شود و نتواند دوباره در جای خود قرار گیرد. اگر کشکک از موقعیت اصلی خود بطور کامل خارج شود، دررفتگی کامل رخ داده است و برای اصلاح جابجایی یا کاهش دررفتگی، باید فورا به اورژانس یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو برای شما انجام شود. در رفتگی نسبی هنگامی است که کشکک زانو از موقعیت خود خارج شده اما سریع و خود به خود به حالت اولیه بازمیگردد.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی تعویض مفصل زانو در منزل 

علائم دررفتگی کشکک زانو چیست؟

هنگام جابجایی کاسه زانو، درد فوری و شدید در جلوی زانو احساس می شود. در همان زمان، بیرون زدگی زانو ممکن است احساس شود. معمولا کاملاً واضح و مشخص است که کشکک زانو از جا در رفته است زیرا در محل غیر عادی قرار می گیرد. زانو معمولاً در طی چند ساعت اول پس از آسیب دیدگی متورم می شود به همین دلیل نیاز به فیزیوتراپی کشکک زانو ضروری می شود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ظاهر ناخوشایند زانوی در رفته

• درد شدید زانو

• ضعف

• سفتی، سختی

• ناتوانی در راست کردن زانو

• تورم ناگهانی زانو

• دامنه حرکت کاهش می یابد

• مشکل در راه رفتن

در صورت دررفتگی کشکک زانو چه کاری انجام دهم؟

اگر کشکک زانوی شما جابجا شده است، باید فوراً به نزدیکترین کلینیک و اورژانس مراجعه کنید زیرا بدون درمان بهتر نخواهد شد. اگر نمی توانید بدون درد شدید به بیمارستان بروید، باید با یک آمبولانس تماس بگیرید. سعی نکنید خودتان کشکک را در جای خود قرار دهید. در حالی که راهی بیمارستان هستید یا منتظر آمبولانس هستید، پای خود را در راحت ترین حالت قرار دهید و بی حرکت بنشینید. برای کاهش درد و کاهش تورم می توانید یخ را روی زانوی خود قرار دهید. یعنی کل ناحیه زانو و اطراف آن را با کیسه های کمپرس یخ بپوشانید و بعدا برنامه های درمانی فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو را پیگیری کنید.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی در منزل توسط خانم 

در صورت دررفتگی مفصل زانو از چه کارهایی باید اجتناب کنید؟

در صورت دررفتگی کشکک زانو، نباید سعی کنید خودتان زانو را دوباره در محل خود قرار دهید. زیرا در صورت جابجایی نادرست زانو، بهبودی شما ممکن است طولانی تر شود و به تعویق بیفتد و یا حتی احتمال این وجود دارد که صدمات جبران ناپذیری به اعصاب، استخوان ها، رباط ها یا غضروف های اطراف زانو وارد کنید.

ارزیابی و معاینه در رفتگی کشکک زانو

در صورت دررفتگی کشکک، پزشک شما را برای ارزیابی و درمان زانو به یک فیزیوتراپیست ارجاع می دهد. در صورت تمایل، می توانید بدون مراجعه به پزشک مستقیما به فیزیوتراپی مراجعه کنید.

فیزیوتراپیست در اولین ویزیت قبل از انجام فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو ابتدا معاینه لازم را انجام می دهد و سوالاتی در مورد وجود درد یا تورم می پرسد. همچنین باید توضیح دهید که درد زانو چگونه بر فعالیت های روزمره مانند کار یا تفریح شما تاثیر گذاشته است. پاسخ به این سوالات به فیزیوتراپیست کمک می کند تا برنامه درمان صحیحی را برای شما توصیه کند.

فیزیوتراپیست همچنین ممکن است معاینات خاصی از زانوی شما انجام دهد تا بتواند در مورد درمان مناسب تصمیم گیری کند. معاینه فیزیوتراپی ممکن است شامل ارزیابی راه رفتن، اندازه گیری دامنه حرکت، اندازه گیری قدرت، اندازه گیری تورم و آزمایشات ویژه باشد. درمانگر شما همچنین میزان حرکات اطراف کشکک زانو را ارزیابی می کند تا ببیند تا چه حد شل یا متحرک است.

روش های درمانی فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو

فیزیوتراپیست می تواند شرایط شما را ارزیابی کرده و بهترین درمان را برای کشکک در رفته شما تجویز کند. اهداف معمول برای فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو شامل بازگرداندن دامنه حرکتی و قدرت طبیعی زانو و ران و بازیابی تحرک کامل عملکردی است که شامل راه رفتن و دویدن عادی و سایر فعالیتهای مربوطه است.

عضلات چهار سر ران در قسمت بالای ران به کنترل موقعیت کشکک کمک می کنند و اگر دچار دررفتگی کشکک شده باشید ممکن است این گروه عضلانی ضعیف باشد. تمرینات زانو برای کمک به بهبود انقباض این عضلات ممکن است حتی از زمان درد و تورم شروع شود.

به محض جابجایی کشکک زانو ممکن است لازم باشد تا چند هفته اول پس از آسیب دیدگی، از زانو بند و عصا استفاده کنید. با این حال، می توانید بلافاصله پس از آسیب دیدگی مراحل اولیه درمان فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو را شروع کنید.

درمان فیزیوتراپی پس از دررفتگی زانو شامل:

• برنامه های ورزشی

• الکتروتراپی

• بانداژ و تیپینگ با نوارهای کششی

• آب درمانی

• شاک ویو تراپی

• مگنت تراپی

• آراف یا تکارتراپی یا رادیو فرکانسی و لیزر پرتوان

• لیزر کم توان

تحقیقات فعلی نشان می دهد که ضعف مفصل ران ممکن است در دررفتگی کامل یا نسبی کشکک زانو نقش داشته باشد، بنابراین تمرینات تقویتی برای مفصل ران نیز ممکن است به عنوان بخشی از برنامه درمانی فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو استفاده شود. بنابراین برای بازگشت به فعالیت طبیعی روزمره یا فعالیت های ورزشی ممکن است نیاز باشد تا چند هفته تمرینات پیشرفته تقویت لگن را انجام دهید.

همچنین تکنیک های ) taping استفاده از نوارهای بانداژ کششی برای بی حرکت کردن موضع) وجود دارد که بسیاری از فیزیوتراپیست ها برای کمک به کنترل وضعیت کشکک از آن استفاده می کنند.

از بریس (brace) یا زانوبند نیز ممکن است برای کمک به کنترل موقعیت کشکک استفاده شود تا از دررفتگی کامل یا نسبی زانو جلوگیری کند. نباید از بریس بیش از حد استفاده کرد زیرا ممکن است وابستگی به بریس ایجاد شود و عضلات و تاندون هایی که از کشکک حمایت میکنند ضعیف شوند و نتوانند پشتیبانی مناسب را برای کشکک فراهم کنند. به طور کلی، از بریس ها باید برای فعالیت های ورزشی یا برای یک فعالیت عملکردی خاص مانند پیاده روی استفاده شود. هنگامی که در خانه و در حال استراحت هستید بریس باید برداشته شود.

پس از چهار تا هشت هفته درمان زانو، باید نسبتاً بدون درد باشید و به خوبی بتوانید زانوی خود را حرکت دهید. البته زمان لازم برای بهبودی کامل به عوامل زیادی از جمله شدت آسیب دیدگی، سن و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. اگر همچنان درد زانو ادامه پیدا کرد، باید برای بررسی گزینه های درمانی دیگر به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات برای رفع مشکل یک عمل جراحی به نام رهاسازی جانبی ضروری است. اگر عمل جراحی کشکک زانو انجام دادید، فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو پس از جراحی به شما در بازیابی عملکرد طبیعی زانو کمک میکند.

دستگاه های مورد استفاده در فیزیوتراپی دررفتگی کشکک زانو

• شاک ویو تراپی

• مگنت تراپی

• آراف یا تکارتراپی یا رادیو فرکانسی و لیزر پرتوان

• لیزر کم توان

• تحریکات الکتریکی عضلات در فیزیوتراپی (NMES)

اثرات دراز مدت ناشی از دررفتگی کشکک زانو چیست؟

دررفتگی مکرر و پی درپی کشکک زانو در طولانی مدت متداول است. وقتی کشکک جدا می شود، رباط ها و بافت هایی که به آن متصل اند بیش از حد کشیده شده و گاهی اوقات پاره می شوند. بعد از دررفتگی ممکن است این رباط ها و بافت ها مانند گذشته سفت و محکم نباشند. همین مشکل می تواند مفصل را ناپایدار کند به این معنی که در آینده کشکک می تواند دوباره به راحتی جابجا شود. گاهی اوقات، هنگامی که کشکک زانو جابجا می شود، ممکن است غضروف زیر کشکک نیز آسیب ببیند. آسیب به این غضروف می تواند بهبودی را طولانی کند و احتمال ابتلا به آرتروز در آینده را افزایش دهد.(برای مطالعه بیشتر به مقاله کاهش درد و رنج با فیزیوتراپی آرتروز زانو مراجعه کنید)

آدرس کلینیک فیزیوتراپی کیوان : تهرانسر چهارراه صدف بلوار شاهد شرقی پلاک ۲۸۶ مجتمع اورانوس طبقه چهارم واحد ۷
شماره تلفن: ۴۴۵۲۵۲۴۱- ۴۴۵۲۵۳۱۶ – ۰۹۱۲۳۶۰۱۰۹۰
آدرس اینستاگرام : keivan.physiotherapy

فیزیوتراپی کیوان

دستگاه فیزیوتراپی تکار (( Rf

دستگاه شاک ویو پیشرفته

منابع :

۱٫ Book: Simplified Approach to Orthopedic Physiotherapy: Rationale and Rehab
By Mukesh Sharma BPT MPT Musculoskeletal Disorders MIAP available at : https://books.google.com/books?id=WFfuDwAAQBAJ&pg=PA112&dq=physiotherapy+for+kneecap&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwivtPXTm5bsAhWDoXEKHVkdDC0Q6AEwAXoECAIQAg#v=onepage&q=physiotherapy%20for%20kneecap&f=false
۲٫ https://www.physio.co.uk/what-we-treat/musculoskeletal/conditions/knee/patella-conditions/dislocated-knee-cap.php
۳٫ https://www.nhs.uk/conditions/dislocated-kneecap/
۴٫ https://www.verywellhealth.com/patella-dislocation-physical-therapy-2696536#:~:text=Physical%20therapy%20treatment%20for%20a,gait%20training%20to%20improve%20walking.
۵٫ https://www.verywellhealth.com/patella-dislocation-physical-therapy-2696536#:~:text=Physical%20therapy%20treatment%20for%20a,gait%20training%20to%20improve%20walking.