بیحسی نوک انگشتان یکی از احساسات ناخوشایندی است که میتواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود. این عارضه اغلب با خارش شدید، سوزن سوزن شدن و گزگز همراه است و گاهی نیز ممکن است با سوزش همراه باشد. گویی انگشتان به آرامی با سوزن لمس میشوند. این مشکل میتواند یک یا چند انگشت را درگیر کند و در برخی موارد آنقدر شدید باشد که انجام فعالیتهای روزمره را دشوار کند. علت سر شدن نوک انگشتان میتواند بسیار متنوع باشد و از مشکلات جزئی تا بیماریهای جدی را شامل شود. بنابراین، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مراجعه به پزشک ضروری است. در ادامه به دلایل سر شدن نوک انگشتان می پردازیم.
مهمترین علت بی حسی نوک انگشتان دست چیست؟
بیحسی نوک انگشتان دست نه تنها یک احساس ناخوشایند است، بلکه میتواند توانایی فرد را در انجام فعالیتهای روزمره از جمله بلند کردن اجسام، به شدت تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه گاهی آنقدر شدید است که فرد احساس بیدقتی کرده و گویی کنترل کامل بر دستهای خود را از دست داده است.
علت سر شدن نوک انگشتان مختلف است و اغلب به دلیل فشار یا آسیب به اعصاب ایجاد میشود. اعصاب وظیفه انتقال سیگنالها از نقاط مختلف بدن به مغز را دارند و هرگونه اختلال در عملکرد آنها میتواند منجر به بیحسی و گزگز شود. خوشبختانه، در بسیاری از موارد، این عارضه با روشهای درمانی غیرتهاجمی قابل بهبود است. علت سر شدن نوک انگشتان دست عبارتند از:
اختلال در گردش خون و به خواب رفتن انگشتهای دست
به خواب رفتن انگشتها یکی از علت سر شدن نوک انگشتان است که عوامل مختلفی در این امر دخالت دارند. یکی از دلایل شایع این مشکل، اختلال در گردش خون است. کاهش جریان خون در انگشتان میتواند باعث بیحسی، گزگز و حتی سرد شدن آنها شود. این وضعیت ممکن است به دلیل عوامل مختلفی از جمله مشکلات عروقی، بیماریهای قلبی عروقی، دیابت و یا حتی وضعیت بدنی نامناسب ایجاد شود.
صدمه و ضربه از دلایل بی حسی نوک انگشتان
ضربه دیدن یا شکستگی دست میتواند به عصبهای دست آسیب برساند. این آسیبدیدگی عصبی یکی از علت سر شدن نوک انگشتان است. وقتی عصبها فشرده یا آسیب میبینند، سیگنالهای حسی به درستی به مغز منتقل نمیشوند و در نتیجه احساس بیحسی و گزگز در نوک انگشتان ایجاد میشود.
دیابت علت سر شدن نوک انگشتان
دیابت با افزایش قند خون، به تدریج به عصبها آسیب میرساند و بیماری نوروپاتی محیطی را ایجاد میکند. یکی از علائم بارز این بیماری، سر شدن نوک انگشتان است. علاوه بر این، درد شدید، گرفتگی عضلات، ضعف، بیحسی در پاها و اختلال در تعادل نیز از دیگر علائم دیابت هستند. کنترل دقیق قند خون میتواند از پیشرفت این عارضه جلوگیری کند.
بیماری سندرم تونل کارپال
یکی از علت سر شدن نوک انگشتان ، سندرم تونل کارپال است. در مچ دست ما یک تونل تنگ و باریک وجود دارد که عصبهای کنترلکننده انگشتان و دست از آن عبور میکنند. فعالیتهای تکراری مانند تایپ کردن یا شرایطی مثل آرتریت که باعث تورم مچ دست میشود، میتوانند به این عصبها فشار وارد کرده و تحریکشان کنند. این فشار میتواند باعث ایجاد علائمی مانند ضعف، درد، گزگز و بیحسی در انگشتان، بهویژه نوک آنها شود. در موارد شدید، این مشکل میتواند منجر به افتادن اجسام از دست شود.
فشرده شدن عصب ها و سر شدن نوک انگشتان
علاوه بر سندرم تونل کارپال، عوامل متعددی میتوانند به عنوان علت سر شدن نوک انگشتان مطرح شوند. آسیبهای عصبی، بزرگ شدن رگهای خونی و رشد کیستها در ناحیه مچ دست میتوانند با وارد آوردن فشار بر روی عصبها، باعث ایجاد احساس بیحسی، درد و ضعف در انگشتان شوند. این فشارها میتوانند به یک یا چند انگشت دست آسیب رسانده و منجر به اختلال در عملکرد آنها شوند.
مصرف زیاد الکل موجب سر شدن نوک انگشتان می شود؟
مصرف طولانی مدت الکل میتواند به عصبهای محیطی آسیب برساند و بیماری نوروپاتی الکلی را ایجاد کند. سر شدن نوک انگشتان، همراه با احساس مورمور و گزگز در دست و پا، از علائم این بیماری است. ضعف عضلات، گرفتگی عضلانی و اختلال در بلع نیز از دیگر علائم آن هستند.
فیبرومیالژی از دلایل سر شدن نوک انگشتان
فیبرومیالژی، بیماری است که میتواند علت سر شدن نوک انگشتان و بیحسی آنها باشد. این بیماری علاوه بر دردهای مزمن و بدون دلیل مشخص، میتواند منجر به علائمی همچون خستگی مزمن، میگرن و انواع سردردهای شدید، افسردگی، اختلالات خواب و سایر مشکلات شود. در واقع، بیحسی و سر شدن نوک انگشتان میتواند یکی از نشانههای این بیماری پیچیده و مزمن باشد.
سرشدن نوک انگشتان از علائم سکته مغزی
بیحسی نوک انگشتان دست میتواند نشانهی مهمی از سکته مغزی باشد. این علامت را به هیچ عنوان نباید نادیده گرفت. اگر متوجه بیحسی یا سر شدن نوک انگشتان خود شدید، بدون اتلاف وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید. تشخیص و درمان سریع سکته مغزی، از عوارض جدی آن جلوگیری میکند.
صدمات نخاعی یا مغزی
صدمات مغزی و نخاعی میتوانند عوارض متنوعی از جمله بیحسی و گزگز در نوک انگشتان و سایر قسمتهای دست ایجاد کنند. این صدمات نه تنها حرکت و قدرت عضلات دست را تحت تأثیر قرار میدهند، بلکه توانایی فرد را در احساس دما، لمس و سایر حسها نیز کاهش میدهند. بنابراین، بیحسی و سر شدن نوک انگشتان میتواند یکی از نشانههای جدی این نوع آسیبها باشد و نیازمند توجه فوری پزشکی است.
وارد شدن صدمه به شانه
آسیبدیدگیهای شانه، بهویژه روتاتور کاف، میتوانند علاوه بر درد در ناحیه شانه، علائمی مانند بیحسی و گزگز در نوک انگشتان دست را نیز به همراه داشته باشند. این اتفاق به دلیل ارتباط پیچیده اعصاب و عضلات در بدن رخ میدهد. بنابراین، اگر متوجه بیحسی در نوک انگشتان خود شدید، آسیبدیدگی شانه را بهعنوان یکی از علل احتمالی در نظر بگیرید.
بیماری ام اس و بی حسی نوک انگشتان
علت سر شدن نوک انگشتان ممکن است بیماری ام اس باشد. یکی از نشانههای اولیه بیماری اماس، بیحسی و گزگز در قسمتهای مختلف بدن، از جمله نوک انگشتان دست است. این احساس بیحسی ممکن است به صورت دوره ای و با شدتهای مختلف بروز کند. بنابراین، اگر بهطور مکرر احساس بیحسی در نوک انگشتان خود دارید، ممکن است لازم باشد که بیماری اماس را در نظر بگیرید.
انواع عفونت ها و بی حسی نوک انگشتان
برخی از عفونتهای ویروسی و باکتریایی میتوانند به اعصاب آسیب رسانده و باعث بیحسی در نواحی مختلف بدن، از جمله نوک انگشتان دست و پا شوند. بیماریهایی مانند لایم، سیفلیس و هپاتیت B و C از جمله این عفونتها هستند. در صورتی که احساس بیحسی در نوک انگشتان خود دارید و سابقه عفونت دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
اثر نامطلوب شیمی درمانی در بی حس شدن نوک انگشتان
شیمیدرمانی، به عنوان یکی از روشهای اصلی درمان سرطان، میتواند عوارض جانبی مختلفی بر بدن داشته باشد. یکی از این عوارض، آسیب به اعصاب حسی کوچک در دست و پا است که منجر به احساس سوزن سوزن شدن، بیحسی و درد در نوک انگشتان میشود. این عارضه جانبی به دلیل تأثیر داروهای شیمیدرمانی بر سیستم عصبی ایجاد میشود. علاوه بر بیحسی و گزگز، شیمیدرمانی ممکن است باعث ضعف عضلانی، گرفتگی عضلات و خستگی شدید نیز شود. بنابراین، بیحسی و سر شدن نوک انگشتان میتواند یکی از علائم جانبی شیمیدرمانی باشد.
نقش کمبود ویتامین در سر شدن نوک انگشتان
ویتامینهای B12 و E نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت اعصاب دارند. کمبود این ویتامینها میتواند به بیماری نوروپاتی محیطی منجر شود که در آن اعصاب محیطی آسیب میبینند. یکی از علائم بارز این بیماری، احساس بیحسی و گزگز در نوک انگشتان دست است. به همین دلیل، کمبود ویتامینهای B12 و E میتواند یکی از علت سر شدن نوک انگشتان باشد.
راهکارهایی برای درمان بی حسی نوک انگشتان دست
همانطور که پیشتر به علت سر شدن نوک انگشتان اشاره کردیم، یکی از راههای موثر برای کاهش علائم و تسریع روند بهبود، استراحت دادن به دست و مچ است. علاوه بر استراحت، استفاده از کمپرس سرد (یخ) روی ناحیه آسیبدیده میتواند به کاهش تورم و التهاب کمک کند. انجام تمرینات کششی ملایم نیز به بهبود گردش خون و کاهش سفتی عضلات کمک کرده و در نتیجه، احساس بیحسی در نوک انگشتان را کاهش میدهد. بهتر است این تمرینات کششی چندین بار در طول روز تکرار شوند تا تاثیرگذاری بیشتری داشته باشند.
بیحسی نوک انگشتان دست، اگرچه ممکن است نگرانکننده باشد، اما در بسیاری از موارد با درمانهای ساده قابل رفع است. البته، اگر این بیحسی همراه با علائم دیگری مانند ضعف شدید، درد شدید، تغییر رنگ پوست یا مشکل در تنفس باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. در بیشتر موارد، اگر بیحسی و گزگز ناشی از علت سر شدن نوک انگشتان به سرعت تشخیص داده شود و درمان مناسب آغاز شود، احتمال بهبودی کامل بسیار زیاد است و خطر دائمی شدن این علائم کاهش مییابد.
در صورت عدم بهبودی با مراجعه به پزشک و پس از تشخیص دقیق پزشک، درمان متناسب با علت اصلی آغاز میشود. معمولاً در مراحل اولیه، پزشک داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن را برای کاهش تورم تجویز میکند. همچنین، استفاده از آتل برای ثابت نگه داشتن مچ یا آرنج میتواند به کاهش فشار روی عصب آسیبدیده کمک کند. در صورت عدم موفقیت این روشها، پزشک ممکن است تزریق استروئید یا در موارد شدیدتر، جراحی را پیشنهاد کند. جراحی معمولاً برای آزادسازی عصب تحت فشار یا برداشتن استخوانهایی که به عصب آسیب میرسانند، انجام میشود.
مهمترین عمل های جراحی برای درمان علت سر شدن نوک انگشتان دست عبارتند از:
- رهاسازی تونل کارپال
- جابهجایی قدامی عصب زند تحتانی
- اپی کندیلکتومی مرکزی
درمان بی حسی نوک انگشتان دست با تمرینات کششی
برای مقابله با مشکل علت سر شدن نوک انگشتان انجام تمرینات کششی میتواند بسیار مفید باشد. این تمرینات به کاهش علائم بیحسی و گزگز کمک کرده و گردش خون در ناحیه آسیبدیده را بهبود میبخشند. با این حال، قبل از شروع هر برنامه ورزشی، به خصوص اگر علت اصلی این مشکل مشخص نیست، بهتر است با پزشک یا فیزیوتراپ مشورت کنید. آنها میتوانند تمرینات مناسب را با توجه به شرایط خاص شما تجویز کنند و از انجام حرکات نامناسب که ممکن است به وضعیت شما آسیب برساند، جلوگیری کنند. در ادامه به تمرینات کششی مناسب برای رفع بی حسی نوک انگشتان می پردازیم:
- انگشتان خود را تا جایی که امکان دارد از هم باز کنید و به سمت بیرون بکشید. انگار که میخواهید انگشتانتان به اندازه ممکن از هم فاصله بگیرند. این حالت را برای ۱۰ ثانیه حفظ کنید.
- دستهای خود را در مقابل خود بگیرید و مچهایتان را به آرامی به صورت دایرهای بچرخانید. ابتدا ۱۰ دور به سمت عقربههای ساعت و سپس ۱۰ دور در جهت مخالف بچرخانید.
- شانههای خود را به سمت عقب بچرخانید،. این حرکت را ۵ بار تکرار کنید. سپس شانههایتان را به سمت جلو بچرخانید، انگار که میخواهید شانههایتان به گوشهایتان نزدیک شوند. این حرکت را نیز ۵ بار تکرار کنید.
علاوه بر این ها فیزیوتراپی در منزل یا کلینیک نیز می تواند جهت درمان این مشکل کاربردی باشد.
آیا میتوان از بی حس شدن نوک انگشتان دست جلوگیری کرد؟
بسیاری از فعالیتهای روزمره که به صورت تکراری و طولانی مدت انجام میشوند، میتوانند باعث تحریک اعصاب و علت سر شدن نوک انگشتان شوند. این وضعیت معمولاً در افرادی که کارهای تکراری با دست انجام میدهند، مانند تایپیستها، نوازندگان و کارگران خط تولید، بیشتر دیده میشود. برای پیشگیری از این مشکل در اثر انجام فعالیت های تکراری، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- هنگام کار با کامپیوتر، تلفن همراه و سایر دستگاهها، بسیار مهم است که وضعیت بدن خود را به صورت صحیح و ارگونومیک حفظ کنید. نشستن صاف با پشتیبان، قرار دادن پاها روی زمین و تنظیم ارتفاع میز و صندلی به گونهای که مچ دستها در حالت خنثی قرار بگیرند، از فشار آمدن به مفاصل و عضلات جلوگیری میکند.
- انجام فعالیتهای تکراری به صورت مداوم میتواند به مفاصل و عضلات آسیب برساند. بنابراین، هر نیم ساعت تا یک ساعت یک بار، چند دقیقه استراحت کنید و دستهای خود را تکان دهید یا تمرینات کششی سادهای انجام دهید.
- یکی از راههای موثر برای پیشگیری علت سر شدن نوک انگشتان و مچ دست، استفاده از تجهیزات ارگونومیک از جمله آتل مچ یا حتی تکیهگاه مخصوص کیبورد است. این تجهیزات به گونهای طراحی شدهاند که وضعیت بدن را در حالت طبیعی حفظ کرده و فشار وارده بر مفاصل و عضلات را کاهش میدهند.
⇐ فیزیوتراپی سکته مغزی در منزل
رایجترین علت گزگز نوک انگشتان دست چیست؟
در مطالب قبلی به مهمترین علت سر شدن نوک انگشتان پرداختیم. حالا در ادامه قصد داریم به دلایل رایج دیگری که در بی حسی نوک انگشتان نقش دارند بپردازیم:
مسمومیت
مسمومیت با مواد مختلفی مانند سم آرسنیک، برخی غذاهای دریایی (مانند ماهی و صدف) و مواد شیمیایی میتواند باعث بی حسی و گزگز در نوک انگشتان شود. این اتفاق به دلیل تأثیر سموم بر سیستم عصبی و اختلال در انتقال پیامهای عصبی رخ میدهد.
دیسک گردن
دیسک گردن که معمولاً بر اثر کشش زیاد یا آسیبهای فیزیکی یا ساییدگی ایجاد میشود، با وارد کردن فشار بر روی عصبهای نخاعی میتواند باعث علت سر شدن نوک انگشتان یا سایر قسمت ها شود. این اتفاق به دلیل اختلال در عملکرد اعصاب ناشی از فشار وارده رخ میدهد. برای این مشکل می توان از خدمات فیزیوتراپی دیسک گردن در منزل استفاده کرد.
اضطراب و استرس
استرس یکی از علت سر شدن نوک انگشتان است. هنگامی که دچار استرس میشویم، تنفس ما سریعتر شده و ممکن است اکسیژن بیشتری وارد بدنمان شود. این افزایش ناگهانی اکسیژن میتواند در برخی افراد باعث انقباض ناگهانی رگهای خونی در نوک انگشتان و پاها شود که به آن اسپاسم کارپوپدال میگویند. این انقباض میتواند باعث بیحسی، گزگز و احساس سر شدن در نوک انگشتان شود. بنابراین، استرس علاوه بر تأثیرات روانی، میتواند بر گردش خون در اندامها نیز تأثیر گذاشته و منجر به علائمی مانند سر شدن نوک انگشتان شود.
میگرن علت سر شدن نوک انگشتان
بسیاری از افراد مبتلا به میگرن، هنگام شروع سردردهای شدید، احساس بیحسی و گزگز در نوک انگشتان دست و پا را تجربه میکنند.
اورمی
یکی از علت سر شدن نوک انگشتان دست و پا، بیماری اورمی یا نارسایی کلیه است. در این بیماری، کلیهها به درستی کار نمیکنند و سموم مضری در بدن تجمع مییابند. این امر میتواند باعث بروز علائمی مانند بی حسی، مورمور شدن و احساس سر شدن نوک انگشتان شود.
بیماری رگهای محیطی
عروق محیطی، رگهایی هستند که در خارج از مغز و قلب قرار دارند. یکی از دلایل اصلی بروز مشکلاتی در این رگها و در نتیجه احساس سر شدن و گزگز در نوک انگشتان دست، تجمع کلسیم در بدن است. این تجمع کلسیم میتواند باعث اختلال در جریان خون و در نهایت بی حسی و گزگز در این نواحی شود.
کیست گانگلیون
یکی علت سر شدن نوک انگشتان دست، چه راست و چه چپ، کیست گانگلیون است. این کیستهای خوشخیم که حاوی مایع هستند، اغلب در آقایان ۲۰ تا ۴۰ ساله سیگاری مشاهده میشوند و معمولاً روی مفاصل و تاندونها ایجاد میشوند. کیست گانگلیون میتواند باعث بیحسی و گزگز در نوک انگشتان شود که این علائم معمولاً با استراحت و ورزش بهبود مییابند. با این حال، در برخی موارد ممکن است به درمان پزشکی نیاز باشد.
سخن پایانی علت سر شدن نوک انگشتان
سر شدن نوک انگشتان، اگرچه ممکن است یک مشکل ساده به نظر برسد، اما میتواند نشانهای از مشکلات جدیتر سلامتی باشد. همانطور که در طول مقاله توضیح داده شد، علل این عارضه بسیار متنوع هستند و از اختلالات خفیف تا بیماریهای جدی را شامل میشوند.
مهمترین نکتهای که باید به خاطر داشته باشید این است که به هیچ عنوان این علائم را نادیده نگیرید. اگرچه بسیاری از موارد با درمانهای ساده قابل رفع هستند، اما برخی از علل جدیتر نیاز به تشخیص و درمان فوری دارند.
سوالات متداول در مورد علت سر شدن نوک انگشتان
- چه تمریناتی برای کاهش سر شدن نوک انگشتان مفید است؟
تمرینات کششی ملایم برای دستها و مچها، میتواند به بهبود گردش خون و کاهش علائم کمک کند.
- علت اصلی سر شدن نوک انگشتان چیست؟
دلایل مختلفی برای سر شدن نوک انگشتان وجود دارد که از جمله آنها میتوان به مشکلات گردش خون، آسیب عصبی، بیماریهای مانند دیابت و سندرم تونل کارپال اشاره کرد.
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر سر شدن نوک انگشتان همراه با علائم دیگری مانند درد شدید، ضعف عضلانی، تغییر رنگ پوست یا مشکل در تنفس بود، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- آیا سر شدن نوک انگشتان خطرناک است؟
در اکثر موارد، سر شدن نوک انگشتان با درمانهای ساده قابل رفع است. اما اگر علت اصلی آن یک بیماری زمینهای جدی باشد، میتواند خطرناک باشد.